ΗΠΑ: Εγκρίθηκε η πρώτη κυτταρική θεραπεία για προχωρημένο μελάνωμα

Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ενέκρινε έναν νέο τύπο κυτταρικής θεραπείας για άτομα με προχωρημένο μελάνωμα. Η καινοτόμος θεραπεία θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για την ανάπτυξη νέων θεραπευτικών επιλογών για άτομα με επιθετικούς καρκίνους.

Το φάρμακο, που ονομάζεται Amtagvi (lifileucel), είναι η πρώτη εξατομικευμένη θεραπεία με διηθητικά λεμφοκύτταρα όγκου (TIL), η οποία λειτουργεί αναπτύσσοντας κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος μέσα στους όγκους ενός ατόμου για την καταπολέμηση του καρκίνου του. Τα TIL είναι ένας τύπος φυσικών κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος που ονομάζεται Τ κύτταρο. Τα TIL αναγνωρίζουν στόχους, που ονομάζονται αντιγόνα, στις επιφάνειες των καρκινικών κυττάρων και διεισδύουν σε συμπαγείς όγκους για να τους σκοτώσουν. Ο FDA χορήγησε την περασμένη βδομάδα ταχεία έγκριση για ασθενείς με προχωρημένο μελάνωμα, των οποίων οι όγκοι δεν μπορούν να αφαιρεθούν χειρουργικά ή έχουν εξαπλωθεί σε άλλο σημείο του σώματος. Το φάρμακο αναπτύχθηκε από την εταιρεία βιοτεχνολογίας Iovance Biotherapeutics, με έδρα το Σαν Κάρλος στην Καλιφόρνια.

Η έγκριση «είναι ένα σπουδαίο επίτευγμα», σύμφωνα με τον Νικ Ρεστίφο, επικεφαλής επιστήμονας της Marble Therapeutics στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Ο επιστήμονας εκτιμά πως θα ανοίξει το δρόμο για τη χρήση των TIL για τη θεραπεία άλλων καρκίνων, συμπεριλαμβανομένων των όγκων του πνεύμονα και του παγκρέατος.

Πώς κατασκευάζονται και χρησιμοποιούνται τα TIL

Αφού αφαιρέσουν τον όγκο ενός ατόμου, οι χειρουργοί στέλνουν δείγματα ιστού σε ένα εργαστήριο που απομονώνει τα TIL και στη συνέχεια τα καλλιεργεί για τρεις εβδομάδες μέχρι να πολλαπλασιαστούν σε δισεκατομμύρια κύτταρα. Ο ασθενής υποβάλλεται σε χημειοθεραπεία και ταυτόχρονα λαμβάνει μια ανοσοχημική ουσία που ονομάζεται ιντερλευκίνη-2 (IL-2), η οποία σκοτώνει προσωρινά τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος για να δημιουργήσει χώρο για τα TIL.

Προς το παρόν, το φάρμακο μπορεί να χορηγηθεί μόνο ως θεραπεία τελευταίας γραμμής σε ασθενείς με ορισμένες μορφές προχωρημένου μελανώματος που δεν έχουν ανταποκριθεί σε άλλες θεραπείες.

Πόσο αποτελεσματικά είναι τα TIL

Στην κλινική δοκιμή στην οποία συμμετείχαν 153 άτομα με μελάνωμα, η θεραπεία με το νέο φάρμακο συρρίκνωσε τους όγκους στο 31,5% των συμμετεχόντων. Σε μια δεύτερη κλινική δοκιμή στη Δανία, το 20% των ατόμων που έλαβαν θεραπεία με TIL παρουσίασαν πλήρη ύφεση, σε σύγκριση με το 7% αυτών που έλαβαν διαφορετικό φάρμακο.

Ο Αμόντ Σαρνάικ, χειρουργός ογκολόγος στο Moffitt Center στην Τάμπα της Φλόριντα, ο οποίος ηγήθηκε της κλινικής δοκιμής, εξήγησε ότι οι συμπαγείς όγκοι μπορούν να γίνουν ανθεκτικοί σε θεραπείες όπως η χημειοθεραπεία. Αλλά η αφαίρεση του μεγαλύτερου μέρους του όγκου και η έγχυση δισεκατομμυρίων TIL είναι συχνά αρκετή για να εξαφανιστεί ο καρκίνος. Το ανοσοποιητικό σύστημα στη συνέχεια «θυμάται» τα αποτελεσματικά TIL και τα επιστρατεύει σε περίπτωση που ο επανέλθει ο καρκίνος.

Δεκάδες εταιρείες αναπτύσσουν TIL για άλλους τύπους όγκων και ορισμένες έχουν ήδη αποδειχθεί αποτελεσματικές κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και του πνεύμονα.

Ποιες είναι οι παρενέργειες;

Οι περισσότερες από τις παρενέργειες της θεραπείας, όπως η αναιμία και ο πυρετός, προέκυψαν μετά τη χημειοθεραπεία και τις θεραπείες IL-2 που χρησιμοποιούνται για την προετοιμασία των ασθενών για έγχυση TIL. Ωστόσο, επεσή,ανε ο ερευνητής, υπάρχει ο κίνδυνος τα TIL να επιτεθούν και σε φυσιολογικά κύτταρα εκτός από τα καρκινικά. Αυτό μπορεί να προκαλέσει αυτοάνοσες παθήσεις όπως η λεύκη, στην οποία τα TIL προκαλούν αποχρωματισμό του δέρματος προσβάλλοντας τα χρωστικά κύτταρα.

Πώς ρυθμίζονται τα TIL

Όπως και τα κύτταρα CAR T, τα TIL είναι φυσικά κύτταρα που είναι συγκεκριμένα για κάθε άτομο. Όμως, ενώ τα κύτταρα CAR T είναι γενετικά κατασκευασμένα για να επιτίθενται σε συγκεκριμένα αντιγόνα στα καρκινικά κύτταρα, κανείς δεν γνωρίζει ποια αντιγόνα στοχεύουν τα TIL οποιουδήποτε συγκεκριμένου ατόμου – αν και σε μεγάλο βαθμό δεν έχει σημασία, αρκεί να λειτουργούν για το μεμονωμένο άτομο.

Επειδή είναι αδύνατο για τον FDA να αξιολογήσει το σύνολο TIL κάθε ασθενούς, ο οργανισμός ενέκρινε τη διαδικασία που χρησιμοποιεί η Iovance για τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων και τον τρόπο με τον οποίο χορηγούνται σε άτομα με καρκίνο. Και επειδή τα TIL εμφανίζονται φυσικά, οι εταιρείες μπορούν να κατοχυρώσουν με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας μόνο τις διαδικασίες τους και όχι τα κύτταρα συνολικά.

Πόσο θα κοστίζει η θεραπεία

Η Iovance τιμολογεί την εφάπαξ θεραπεία με κόστος χονδρικής στα 515.000 δολάρια, καθιστώντας την ακόμη πιο ακριβή από ορισμένες από τις έξι θεραπείες CAR-T που έχουν εγκριθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, άλλες προσεγγίσεις μπορεί να κάνουν τη θεραπεία πιο προσιτή, δήλωσε η Ίνγκε Μαρί Σβέιν, καρκινολόγος στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Κοπεγχάγης που διεξάγει κλινικές δοκιμές με TIL στην Ευρώπη. Αρκετά πανεπιστημιακά νοσοκομεία αναπτύσσουν TIL για το μελάνωμα χωρίς τη συμμετοχή εταιρειών χρησιμοποιώντας μια διαδικασία που κοστίζει περίπου 50.000 ευρώ.

ΠΗΓΗ: Nature