Η αρχική μουσική της Ένατης Συμφωνίας του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν δεν βρίσκεται στη Βόννη, τη γενέτειρα του, ούτε στη Βιέννη, όπου πρωτοπαρουσιάστηκε πριν από 200 χρόνια. Βρίσκεται στο Βερολίνο, όπου έφτασε αφού υπέστη πολλές διαιρέσεις και ξεπέρασε τις επιπτώσεις του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και του Ψυχρού Πολέμου.
Στην Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, περισσότερες από 200 σελίδες δεμένες σε κόκκινους τόμους φυλάσσονται σε ένα σκοτεινό θωρακισμένο δωμάτιο, σε θερμοκρασία 18 βαθμών και με 50% υγρασία, εξήγησε η διευθύντρια του Τμήματος Μουσικής, Martina Rebmann.
Το πρωτότυπο φεύγει από το δωμάτιο μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις. Σήμερα όμως το κάνει με αφορμή τη συμπλήρωση 200 χρόνων από την πρεμιέρα του τελευταίου σπουδαίου έργου του Μπετόβεν στις 7 Μαΐου 1824 στη Βιέννη.
Σε μια γυάλινη θήκη εκτίθεται ο κύριος τόμος, ο οποίος περιέχει τις κινήσεις I έως III της συμφωνίας, καθώς και μέρος του τελευταίου κινήματος, «γιατί εμφανίζεται η φράση: «Freude, schöner Götterfunken» που οι άνθρωποι θέλουν να δουν»,
Το ότι είναι δυνατό να θαυμάσετε ολόκληρη την αρχική παρτιτούρα στο Βερολίνο είναι ένα μεγάλο επίτευγμα.
Το έργο, που μελοποιεί την τελευταία του κίνηση στην «Ωδή στη Χαρά» του Γερμανού ποιητή Φρίντριχ Σίλερ, ολοκληρώθηκε τους πρώτους μήνες του 1824 ως ένα πακέτο με περισσότερα από 200 άκοπα φύλλα, συραμμένα σε πολλές δέσμες και χωρίς μια μορφή.
Μετά τον θάνατο του Μπετόβεν το 1827, η παρτιτούρα παρέμεινε στην κατοχή του βοηθού και βιογράφου του Άντον Σίντλερ. Υπήρχαν πλήρεις κινήσεις I-III, αλλά μόνο ένα μικρό μέρος της τελικής κίνησης.
Ο Σίντλερ έστειλε δύο φύλλα στον πιανίστα και συνθέτη Ignaz Moscheles στο Λονδίνο, ο οποίος ήθελε ένα αναμνηστικό του φίλου του. Το 1956 κατέληξαν στο σπίτι του Μπετόβεν στη Βόννη.
Τρία φύλλα από το κίνημα IV πέρασαν σε άγνωστο παραλήπτη και βρίσκονται σήμερα στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισιού.
«Η πρώτη προσφορά για την αγορά του κύριου τόμου έγινε στη βιβλιοθήκη το 1843, αλλά αγοράστηκε μόλις το 1846, επειδή η ζητούμενη τιμή ήταν πολύ υψηλή και το Τμήμα Μουσικής είχε μόλις ιδρυθεί», εξήγησε η Rebmann.
Εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν σχεδόν καθόλου μουσικά τμήματα στις βιβλιοθήκες, οπότε δεν ήταν περίεργο που ο Σίντλερ κατευθύνθηκε στο Βερολίνο, πρόσθεσε. Στη βιβλιοθήκη έφτασαν 137 φύλλα.
Μετά τον θάνατο του Μπετόβεν, μια δημοπρασία προσέλκυσε πολλούς βιεννέζους μουσικούς εκδότες, μεταξύ των οποίων και ο Domenico Artaria, ο οποίος αγόρασε πολλά κομμάτια.
Όταν ο τελευταίος πέθανε, τα έξι παιδιά του θέλησαν να πουλήσουν αυτούς τους θησαυρούς και πήγαν στη βιεννέζικη αγορά το 1897. Κανείς όμως δεν ήθελε να πληρώσει τόσο υψηλό τίμημα.
Ο μουσικός μελετητής της Βόννης Έριχ Πρίγκερ αγόρασε τη συλλογή για το Βερολίνο, αλλά μόνο το 1901 μπόρεσε το Πρωσικό κράτος να συγκεντρώσει τα χρήματα για να αγοράσει πέντε γραφικά με 67 φύλλα.
Για πρώτη φορά μετά το θάνατο του Μπετόβεν, τα βασικά μέρη της χειρόγραφης παρτιτούρας της Ένατης Συμφωνίας του συγκεντρώθηκαν σε ένα μέρος σε 204 φύλλα.
Ήταν ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος που χώρισε ξανά τη συμφωνία, αφού για να προστατεύσει τις πολύτιμες συλλογές της η Πρωσική Κρατική Βιβλιοθήκη άρχισε να τις μεταφέρει σε διάφορα μέρη του τότε Γερμανικού Ράιχ το 1941.
Τα έξι μέρη της αρχικής παρτιτούρας του Ένατου χωρίστηκαν σε τρία: το δεμένο του Σίντλερ κατέληξε στη Σιλεσία. Μετά τον πόλεμο παρέμεινε εκεί, ήδη σε πολωνικό έδαφος. Το 1946 μεταφέρθηκε στη Jagiellonian Library στην Κρακοβία.
Τα Fascicles I-III επιστράφηκαν το 1946 στη βιβλιοθήκη Unter den Linden στο Ανατολικό Βερολίνο.
Τα Fascicles IV και V προστατεύονταν σε ένα αβαείο μέχρι το 1947 και, μετά από 20 χρόνια παραμονής στην Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Tübingen, το 1967 μεταφέρθηκαν στην Κρατική Βιβλιοθήκη του Δυτικού Βερολίνου.
Κατά τη διάρκεια μιας κρατικής επίσκεψης στη ΛΔΓ το 1977, η πολωνική κυβέρνηση επέστρεψε τα πρωτότυπα χειρόγραφα του Ένατου στην Κρατική Βιβλιοθήκη στο Ανατολικό Βερολίνο.
Όλα τα σημεία του έργου ήταν και πάλι στον ίδιο γεωγραφικό χώρο, το Βερολίνο, αλλά χωρίστηκαν σε δύο περιοχές .
Το Τείχος του Βερολίνου «περνούσε ακριβώς την τελευταία κίνηση, την κορύφωση στην οποία ο Μπετόβεν επιτρέπει να ακουστούν ταυτόχρονα τα δύο κύρια μουσικά και ιδεαλιστικά θέματα – η χαρά και η παγκόσμια αδελφότητα μεταξύ των λαών », αναφέρει το έγγραφο στην τεκμηρίωσή του. Στην Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου.
Μετά την επανένωση της Γερμανίας, οι δύο βιβλιοθήκες ενώθηκαν το 1992 και το 1997 επανενώθηκαν και οι σχισμένες συλλογές: η παρτιτούρα της Ένατης Συμφωνίας, που χωρίστηκε από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Ψυχρό Πόλεμο, ενώθηκε ξανά.
Πηγή: EFE
Μετάφραση: Αθανάσιος Ρούντος
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος